Geschiedenis Volkwagen

[Marcel]

Volkswagen, vaak afgekort als VW, is het belangrijkste automerk van de Volkswagen Group. Volkswagen heeft twee modellen in de top vijf van de meest verkochte auto’s ter wereld ooit, namelijk de Volkswagen Kever en de Volkswagen Golf.

Geschiedenis
Het begon allemaal bij de Oostenrijkse professor en auto-ingenieur: Ferdinand Porsche. Deze had al in 1922 plannen voor een goedkope auto voorgesteld, maar niemand had hier belangstelling voor, zelfs zijn toenmalige werkgever Austro-Daimler niet. Toen Porsche bij Mercedes-Benz over zijn goedkope droomauto begon, betekende dit het einde van hun samenwerking. Porsche probeerde het bij onder meer NSU en Zündapp, waar een aantal prototypes werden gerealiseerd. Hij begon voor zichzelf, en kreeg in 1934 van Adolf Hitler de opdracht een “Kraft durch Freude”-wagen te ontwerpen, een wagen voor het volk. Het programma van eisen voor deze auto was fors. De KdF-wagen moest een topsnelheid van 100 km/u kunnen halen; moest twee volwassenen en een kind kunnen vervoeren, of drie soldaten en een mitrailleur; moest een luchtgekoelde motor hebben, zodat hij ‘s winters buiten kon staan; mocht maximaal tussen de 6 en 7 liter benzine per 100 kilometer verbruiken; en mocht niet meer kosten dan 900 Reichsmark.

Het ontwerp voor zo’n auto had Porsche eigenlijk al klaar. In 1932 had hij een vierpersoons auto ontworpen die sterk door ontwerpen van Béla Barényi ontworpen en een prototype van Tatra-ontwerper Hans Ledwinka was geïnspireerd, met een luchtgekoelde viercilinder motor achterin. Er waren toen drie prototypen van gebouwd door Zündapp. Ook NSU was in het model geïnteresseerd, maar toen dit bedrijf werd overgenomen door Fiat, was dit het einde van de NSU-Volksauto. Het aanbod van Hitler kwam dus net op tijd. Op 12 oktober 1936 stelde Porsche drie rijdende prototypes voor, die al de karakteristieke vorm van de latere Volkswagen Kever hadden. Iedere wagen legde in zeventig dagen een afstand af van 50.000 km, zonder dat al te grote reparaties nodig waren.

Hitler zocht vervolgens persoonlijk een geschikte locatie voor de fabriek. Omdat de enige twee beschikbare autofabrieken – die van Opel en van Ford – niet volledig Duits waren, gaf Hitler zijn “Arbeitsfront” opdracht in het midden van Duitsland, bij Fallersleben, een fabriek te bouwen. Het Duitse volk zou door middel van een spaarsysteem het geld voor de productie bijeen brengen. Er zou ook een nieuwe stad verrijzen voor de arbeiders van de fabriek en hun gezinnen, Stadt des KdF-Wagens bei Fallersleben (kortweg KdF-stadt, later Wolfsburg) genaamd, met een residentie voor Hitler, en een boulevard waar na afloop van de oorlog de overwinningsparade zou worden gehouden.

Tweede Wereldoorlog
De auto zou uiteindelijk rond de 1.400 mark kosten. Duitsers konden voor dit bedrag een bewijs kopen dat recht gaf op een Volkswagen, wanneer deze klaar zou zijn. In de enorme fabriek, de grootste autofabriek van Europa, moesten per jaar zo’n 800.000 wagens worden gefabriceerd. Op 26 mei 1938 legde Hitler de eerste steen voor de KdF-fabriek, en in 1940 rolde de eerste wagen van de lopende band. Er werden slechts een paar honderd personenauto’s gebouwd, vrijwel allemaal voor partijbonzen. Inmiddels was de Tweede Wereldoorlog uitgebroken, en de nieuwe fabriek bouwde de Kübelwagen, een door Porsche en Erwin Komenda ontworpen legervoertuig op het chassis van een Kever. Later werd ook de Volkswagen Schwimmwagen hier gebouwd. Ook werden er militaire versies van de Volkswagen Kever gebouwd, en verder werden er vliegtuigen gerepareerd en onderdelen voor raketten gemaakt. De Duitse spaarders zouden pas na de oorlog (en een aantal rechtszaken) hun auto in ontvangst kunnen nemen.

Na de Tweede Wereldoorlog
De fabriek bij kasteel Wolfsburg werd aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zwaar gebombardeerd, en werd in april 1945 veroverd door het Amerikaanse leger. De stad werd omgedoopt tot Wolfsburg, en de KdF-fabriek werd overgedragen aan de Britse bezettingsautoriteiten. Majoor Ivan Hirst kwam aan het hoofd van het bedrijf te staan. De fabriek werd bestemd voor de reparatie van legervoertuigen, en de machines werden beschouwd als oorlogsbuit en zouden worden weggevoerd. Omdat het Britse leger een tekort aan voertuigen had, werd echter besloten de productie weer op te starten. In september 1945 plaatste het Britse leger een order voor 20 duizend stuks, en in 1946 werden al duizend auto’s per maand gebouwd, hoewel het dak van de fabriek nog steeds kapot was en het voor de productie benodigde staal tegen nieuwe auto’s moest worden geruild., De fabriek werd aangeboden aan Amerikaanse, Britse, en Franse autofabrikanten, maar niemand zag iets in het rare bolle autootje dat er werd vervaardigd. Men begon onder de naam Wolfsburg Motor Works (Naar een foute vertaling van Bayerische Motoren Werke), later werd het omgedoopt tot Volkswagen. Het bedrijf zou zelfstandig verder moeten, bestuurd door de Duitse overheid. De naam Volkswagen was geïnspireerd op een advertentie van Standard.

Modellen
In 1948 werd Heinrich Nordhoff bij Opel weggehaald om directeur van Volkswagen te worden, en in 1949 stapte Hirst op. Volkswagen introduceerde een bestelbusje (Type 2), maar maakte verder alleen de Kever (Type 1). In 1955 rolde het 1-miljoenste exemplaar van de band. Later zouden nog vele productierecords worden gebroken. Carrosseriebouwer Karmann in Osnabrück bouwde vanaf 1955 de Karmann Ghia op een iets verbreed chassis van een Kever.

Op 22 augustus 1960 werd Volkswagen omgezet in Volkswagenwerk Aktiengesellschaft, en in 1964 nam het bedrijf het eveneens Duitse Auto Union over. De technische kennis van Audi zou later een belangrijke rol spelen bij het ontwikkelen van de Golf.

Met het vertrek van Nordhoff in zicht – hij zou in 1968 aftreden – werd diens 1-model politiek losgelaten. In 1967 verscheen de langverwachte opvolger van de Kever, de Volkswagen 1500/1600 (Type 3), in 1969 gevolgd door de Volkswagen 411/412 (Type 4). Geen van beide modellen, die in diverse uitvoeringen werden vervaardigd, was echter een succes. De met NSU overgenomen K70 was zelfs een regelrechte flop. In 1972 overtrof Volkswagen met de Kever het productierecord van de roemruchte T-Ford, en in 1973 waren al meer dan 16 miljoen Kevers geproduceerd. Niet slecht voor een ontwerp dat deels uit 1931 dateerde, maar het einde kwam nu toch in zicht.

In 1974 bracht Volkswagen de Golf op de markt. Anders dan de vorige modellen had deze een watergekoelde motor voorin. De Golf werd en is nog steeds een enorm succes. Het nieuwste type is de Golf VI.

Naast de Golf verschenen de wat kleinere Polo, de Scirocco, en de Passat. De productie van de Kever werd afgebouwd; na 1978 vond deze alleen nog buiten Duitsland plaats, voornamelijk in Brazilië en Mexico, en op 21 juli 2003 rolde het laatste exemplaar van de band in de Mexicaanse fabriek te Puebla. Een jaar eerder, in 2002, had de productie van de Golf die van de Kever al overtroffen.
Op 1 april 2005 werd de nieuwe kleine 3-deurs Fox gepresenteerd op de AMI-beurs in Leipzig. Vanaf juni 2005 is deze te koop in Nederland en vervangt de Lupo.

De laatst gepresenteerde modellen zijn de Tiguan (mini SUV), de Eos (coupe-cabriolet) en intussen zijn er nog 3 grote uitbreidingen geweest, de Passat CC de Scirocco en de Golf VI.

Volkswagen had intussen in 1998 een nieuwe Kever uitgebracht, de New Beetle, maar deze werd geen groot succes. Ook de verkoop van de kostbare Phaeton blijft achter bij de verwachtingen, maar de Touareg, een zogeheten SUV verkoopt goed.

Een minder bekend type is de luchtgekoelde Volkswagen Brasilia, een eigen ontwerp van de Braziliaanse vestiging van Volkswagen dat nimmer in Europa is uitgebracht. In Nederland rijdt er slechts één exemplaar van rond.

Volkswagen is anno 2006 uitgegroeid tot een internationaal concern dat naast zichzelf ook Audi, Seat, Škoda, Lamborghini, Bentley en Bugatti bevat. De Volkswagen-groep heeft daarmee 49 fabrieken in 3 continenten.
Verder heeft Volkswagen A.G. een groot belang in Scania trucks en in MAN. Deze bedrijven probeerden te fuseren in februari 2007. Maar door slechte communicatie liepen deze gesprekken op niets uit.

Trucks
Naast personenauto’s en lichte bedrijfswagens, is VW in Zuid-Amerika ook actief in de markt van vrachtwagens. De productie hiervan vind plaats bij VW Truck & Bus in Brazilië. Het vlaggenschip van deze onderneming is de Volkswagen Constellation.

Marktaandeel (NL)
9,42 % (2002); 8,26 % (2003); 8,94 % (2004); 9,66 % (2005); 10,47 % (2006); 9,92 % (2007); 9,33 % (2008); 10,36 (1e helft 2009)

Bron